Dlaczego mamy czkawkę, jak ją powstrzymać i kiedy należy się obawiać czkawki?
2022-04-01 12:40:01Każdy z nas mimowolnie doświadczył kiedyś czkawki. Jest to niekontrolowany odruch, który doprowadza do dyskomfortu nie tylko zmagającego się nią człowieka, ale i wszystkich znajdujących się w jego okolicy. Z tego powodu szukamy skutecznych metod na zatrzymanie czkawki, ale czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, co oznacza dla naszego organizmu?
Zobacz też: Skąd biorą się łzy? >>
Czkawka z medycznego punktu widzenia — czym jest?
Pacjenci, którzy skarżą się na częste i długotrwałe ataki czkawki, mówią najczęściej o krótkich i przerywanych oddechach w towarzystwie niechcianych dźwięków, a niekiedy lekkiego podrażnienia gardła. Zazwyczaj trwa ona kilka minut, choć patrząc po Księdze Rekordów Guinnessa, możemy z nią walczyć nawet 68 lat. Jak zatem definiuje czkawkę medycyna?
— Czkawka jest odruchem, kontrolowanym przez specjalny ośrodek w mózgu. Polega na nagłym i mimowolnym skurczu przepony i mięśni międzyżebrowych, czyli mięśni, które odpowiadają za wciągnięcie powietrza do płuc – wdech. Jednak w przeciwieństwie do typowego oddychania, równocześnie występuje nagłe zamknięcie krtani na poziomie głośni. W wyniku tego powietrze nie jest wciągane do płuc w sposób ciągły, jak podczas wdechu, lecz w sposób niepełny i przerywany — lek. Magdalena Wiercińska, lek. Piotr Kudłacz.
Przyczyny powstania czkawki
Żeby uniknąć czkawki, musimy uważać nie tylko na to, co jemy i pijemy, ale też w jakich okolicznościach. Spożywanie posiłków w biegu jest niezdrowe przede wszystkim dlatego, że do organizmu dostaje się powietrze, które powoduje: odbicia, gazy, czy właśnie czkawkę. Mimo tej wiedzy część z nas wciąż nie jest w stanie wygospodarować sobie 15 minut co kilka godzin w ciągu dnia na spokojnie zjedzenie posiłku.
Kolejnym aspektem są składniki naszej diety. Jeśli pozwalamy sobie na spożywanie alkoholu, napojów gazowanych oraz przejadanie się i pośpiech, to ryzyko wystąpienia kilkuminutowej czkawki drastycznie rośnie. Warto również przypomnieć sobie przysłowie naszych dziadków: "jak pies je, to nie szczeka". Okazuje się, że rozmawianie z buzią pełną jedzenia jest nie tylko nieatrakcyjnie wizualnie, ale i sprzyja dostawaniu sie powietrza do żołądka. Jeśli więc zależy nam na uniknięciu błędnego koła, to wtrąćmy nasze uwagi do dyskusji dopiero po tym, gdy spokojnie przeżujemy posiłek.
Za przyczyny przewlekłej czkawki najczęściej uważa się:
- choroby ośrodkowego układu nerwowego;
- zaburzenia metaboliczne;
- alkohol, nikotyna;
- leki;
- choroby narządów szyi i klatki piersiowej;
- choroby narządów jamy brzusznej;
- czkawka psychogenna (na tle psychicznym) - źródło: mp.pl
Czy czkawka jest dowodem ewolucji?
Wydawałoby się, że każdy z odruchów biologicznych służył czemuś w drodze ewolucji. Niestety cel czkawki nie jest do końca nam znany. Naukowcy uważają ja za odruch zabezpieczający za zachłyśnięciem.
W jaki sposób można skutecznie pozbyć się czkawki?
Chcąc pomóc niemowlętom i małym dzieciom w pozbyciu sie czkawki, powinniśmy zmienić ich pozycję ciała na pionową. Dzięki temu gazy łatwiej wydostaną się z żołądka. W przypadku dorosłych sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. Możemy poczekać, aż odruch naturalnie skończy się po kilku minutach, bądź spróbować jednej z poniższych metod.
Sposoby na skuteczne pozbycie się czkawki bez wizyty lekarskiej:
- napicie się czegoś ciepłego,
- zatrzymanie oddechu na 10 sekund,
- zmiana ciśnienia — zatrzymanie oddechu z jednoczesnym zatkaniem uszu - głowa skierowana w dół,
- przyjęcie pozycji kołyski - przyciągnięcie kolan do klatki piersiowej (najlepiej na siedząco).
Zobacz też: Sposoby na przetrwanie jesieni. >>
KK
fot. MART PRODUCTION z Pexels
źródło: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/175304,czkawka